Sztuka XX wieku – Abstrakcjonizm

POCZĄTKI SZTUKI ABSTRAKCYJNEJ

• Abstrakcyjnyto inaczej oderwany, ogólny.
• Sztukaabstrakcyjna – czyli nie przedstawiająca – jest bardzo dawnąformą plastycznej wypowiedzi, znana już w prahistorii w postacitajemniczych znaków towarzyszących malowidłom w grotach epokipaleolitu.
• Wewszystkich kulturach świata i prawice we wszystkich stylach,spotykamy w rzemiośle artystycznym motywy nieprzedstawiające.
• Sztalugowemalarstwo abstrakcyjne pojawiło się w XX w. a jego ojcem jestRosjanin Wassily Kandinsky.
• ObokKandinskyego twórcami malarstwa i rzeźby nieprzedstawiającej bylim.in.:
  • KazimierzMalewicz,
  • MichałŁarionów,
  • WladimirTatlin,
  • AleksanderRodczenko,
  • NahumGabo,
  • AntoinePevsner,
  • RobertDelaunay,
  • PietMondrian,
  • Theovan Doesburg,
  • Artyściz grupy Die Stil,
  • Przedstawicieleszkoły Bauhaus,
  • PaulKlee.
• Odpoczątku istnienia sztuki abstrakcyjnej można zauważyć w jejrozwoju dwa zasadnicze nurty:
  • geometryczny,
  • niegeometryczny.

Wassily Kandinsky /1866-1994/

• Artysta,malarz teoretyk sztuki, wybitny pedagog.
• Urodzonyw Moskwie, ukończył studia prawnicze, lecz porzucił ten zawód,by w 30tym roku życia całkowicie poświęcić się malarstwu.
• Lata1895-1914 to okres licznych podróży i dłuższych pobytówzagranicą oraz równocześnie krystalizowania własnej malarskiejwizji.
• Byłjednym z założycieli grypy Der Blaue Reiter.
• Artystauległ z początku wpływom impresjonizmu i fowizmuRynek(1901),BłękitnyJeździec(1903).
• Stopniowow kolejnych obrazach rezygnował z przekazywania wyglądu rzeczy nakorzyść ich emocjonalnego znaczenia (Dzwonnica,Improwizacja).
• Zacierałgubił przedmiot, by wreszcie dojść do całkowiciewyabstrahowanych środków, oderwanych od widzenia i wiedzy oprzedmiocie na korzyść rzeczywistości odczutej.
• Jegopierwsza abstrakcyjna akwarela namalowana w roku 1910 to otwartakompozycja zbudowana z luźnych, lekkich, barwnych form,rozkręconych po białej płaszczyźnie w sposób pozorniechaotyczny.
• Czystąformę rozumiał Kandinsky jako ekspresję stanów duchowych, aobraz jako autonomiczne istnienie, niezależne od kształtówpoznanej zmysłowo natury.
• Kompozycjebyły rozluźnione, otwarte, plamy barwne zbudowane nasycone, oniesprecyzowanych zarysach, współdziałały z graficznymi,swobodnymi formami linearnymi.
• Powybuchu pierwszej wojny światowej artysta powrócił do Moskwy:
  • pracowałw Wydziale Sztuk Plastycznych Lodowego Komisariatu Oświaty,
  • zorganizował22 muzea w różnych miastach,
  • uczyłw Wchutemasie i Inchuku,
  • w1921 r. objął Katedrę Historii Sztuki na UniwersytecieMoskiewskim,
  • założyłAkademię Nauki i Sztuki,
  • wtym czasie rozstał się już na zawsze ze sztuka figuratywną.
• Zainteresowanytwórczością Malewicza Kandinsky zaczął „porządkować”płaszczyznę obrazu, precyzować kształty, wprowadzać formygeometryczne przykłady:
  • Dwaowale(1919),
  • Wielobarwnykrąg(1921),
• W1921 r. Kandinsky wyjechał do Niemiec, został profesorem Bauhaus ipracował tu aż do zamknięcia szkoły w 1933 r.
• WNiemczech hitlerowcy skonfiskowali kilkadziesiąt jego dzieł wróżnych muzeach jako przejawy sztuki „zdegradowanej”.
• Naokres związany w Bauhausen związany przypada najsilniejszageometryzacja kształtów (Niezłomny(1929)).
• Ulubionymiformami, powtarzającymi się w tym czasie są koła.
• Formygeometryczne współżyją z organicznymi, a plamy barwne zgraficzną linią.
• Kompozycjesą swobodne demonstrują całkowitą wolność i nieorganicznośćwyobraźni, ale zarazem dyscypliną myślową i ład.
• Wostatnim „francuskim” okresie artysta odszedł od geometryzacjiku forma miękkim, kojarzącym się z organizmami żywymi, opłynnych zmiennych zarysach Ruch(1935),Łagodnyporyw(1944).