Sztuka II poł. XIX wieku – Akademizm

AKADEMIZM

• Nazwa„akademia” wywodzi się ze starożytnej Grecji – GajuAkademosa w Atenach, w którym działała szkoła filozoficznaPlatona.
• Wrenesansie stworzona została pierwsza akademia o profiluartystycznym założona przez Georgia Vasariego.
• WRzymie założono Akademię Św. Łukasza oraz pierwszą wcharakterze uczelni artystycznej bolońska Akademię Carraccich.
• WeFrancji za Ludwika XIV utworzono Akademię zaś w XVII w. AkademięFrancuską w Rzymie.
• W1790 r. istniało w Europie ponad 100 akademii.
• Odczasów założenia Królewskiej Akademii Malarstwa i Rzeźby w 1648oraz Architektury w 1671 r. system studiów opierał się przedewszystkim na ustaleniach teoretycznych wypracowanych w renesansie ipogłębianej sztuki starożytnej a także rozważaniachestetycznych XVIII w. np. Joachima Winckelmanna.
• Przystępowanodo studiów natury, ograniczających się do rysunku z żywegomodela i gipsowych odlewów starożytnej rzeźby.
• Hołdowanostarym zasadom według, których należy kształtować dziełosztuki.
• Procestwórczy poprzedzało pytanie: „Jak dzieło sztuki powinnowyglądać?”
• ZA akademią Francuską w okresie II cesarstwa i III republikizwiązana była instytucja – Salonów – wielkich wystawstanowiących przegląd akademików.
• Nadartystami roztaczano wyjątkową opiekę:
  • przydzielanostypendia i nagrody,
  • rozpisywanokonkursy,
  • urządzonowystawy,
  • zachowanomalowidła ścienne i pomniki.
• Mecenatnad sztuką sprawowało państwo zaś stałymi bywalcami wystaw byłomieszczaństwo, którego gusty kształtowała akademicka sztuka.
• Akademizmbył najbardziej rozpowszechnionym prądem w sztuce XIX w.
• Sztukaakademicka wypowiadała się w dziełach o tematyce i treścigłównie historycznej.
• Owamoda na historycyzm przenikała w Zycie codzienne, ujawniała się wliteraturze (powieści historycznej) w sztuce, w urządzeniachwnętrz.
• Circarama – było to malowidło na wewnętrznych ścianach kolistegobudynku, uzupełnione metodą stopniowego „wychodzenia” z tła wprzedmioty i rekwizyty realne – wszystko to miało stworzyćiluzję przedstawianej sytuacji (w Polsce „Panorama Racławicka”Kossak, Styka, Wywiórski).

Henryk Siemiradzki /1843-1902/

• Jedenz przedstawicieli akademizmu.
• Wykształconyw Petersburgu, Monachium, osiadłym w Rzymie.
• Jegomalarstwo cechuje wszystkie cechy charakterystyczne dla akademistów.
• Jestto sztuka tworzona według reguł, oparta na niezmiennych kanonachtematycznych, programowych, formalnych.
• Celemartysty jest stworzenie formy doskonałej, idealnie pięknej, oumoralniającej wymowie.
• Mimookrucieństwa niektórych tematów operuje kształtami doskonałymi,miłymi dla oka, unika drastycznego i ekspresyjnego ujęcia.
• Mistrzowskoradzi sobie z opisem kształtu, sugestią bryły w przestrzeni,ruchem, proporcjami, skomplikowanym układem kompozycji.
• Dotknięciepędzla jest zawsze zatarte, faktura gładka, spokojna.
• Donajbardziej typowych tematów należą kompozycję historyczne,religijne, mitologiczne, alegoryczne.
• Jegodzieła:
  • PochodnieNerona,
  • Dircechrześcijańska,
  • Jawnogrzesznica,
  • QuoVadis,
  • projektkurtyny dla teatru Słowackiego w Krakowie.
• Donajsławniejszych malarzy akademickich należeli:
• AdolphiBougereu,
• JeanGérome,
• LawrenceArma-Tadema,
• HansMakart,
• ThomasCouture.
• Sztukajaką reprezentowali była bez zastrzeżeń, aprobowana przezszerokie rzesze społeczeństwa, tego rodzaju dzieła chętniekupowano, wystawiano na dorocznych salonach sztuki i zachwycano sięnimi.
• Utrudniato jednak porozumienie awangardy artystycznej z przeciętnymodbiorcą i stworzyło dwutorowość sztuki XIX w.
• Doniedawna mówiono o akademizmie źle.
• Dziśzauważa się istotna rolę w tradycji i w dziejach, miało bowiemuczyć i przekazać przeszłość, budzić świadomość narodową.
• Pierwsząindywidualną wystawę swoich prac zorganizował Gustawe Coubert w1855 r. – sala był barak a u wejścia widniał napis Realizm.