Sztuka Dawna – Sztuka Starożytna: sztuka Egejska i Mykeńska

SZTUKA KRETEŃSKA I MYKEŃSKA 

• Rozwój kultury greckiej poprzedza kultura kreteńska, rozwijająca się na wyspie od II tys. p.n.e. i kultura mykeńska od 1600 r. p.n.e. wytworzona przez Achajów.
• Obecnie najbardziej charakterystycznymi zabytkami Krety są pałace o lekkiej i wytwornej architekturze.
• Sztuka kreteńska nosi miano elegancji i dobrego smaku oraz  pewnego wyrafinowania.

Pałac Królewski w Knossos 

• Jest wielkim zespołem pomieszczeń rozłożonym na powierzchni prawie 3 hektarów.
• Ma zawiły układ licznych komnat, przejść i tarasów.
• Malowidła ścienne zdobiące wnętrza pałaców ilustrują igrzyska i oglądające te igrzyska wytwornie ubrane damy dworu (Damy w loży, Mała paryżanka).
• W sali tronowej jednym z najpiękniejszych malowideł jest wyobrażenie młodzieńca idącego wśród lilii.

Książę wśród lilii – malowidło z pałacu w Knossos 

• Płaskie, sylwestrowe ujęcie postaci, przedstawienie torsu i oka na wprost, a nóg i głowy profilem kojarzy się z kanonem postaci ludzkiej w sztuce Egiptu.

• Kreta stykała się z kulturą egipską, na drodze wojen i wymiany handlowej.
• Ze sztuki kreteńskiej zachowały się również liczne fajansowe figurki przedstawiające kapłanki z wężami i piękne naczynia ceramiczne ozdobione malowanymi motywami roślinnymi.
• Kultura kreteńska upadła w 1400 r. p.n.e.na skutek najazdu Achajów.

• Sztuka Achajów jest surowa pełna prostoty.
• Zamek królewski Achajów
  - jego główną cześć stanowi megaron.

 Megaron Twierdzy w Tyrynsie

• Jest to budynek na planie prostokąta z otwartym przedsionkiem.
• We wnętrz znajdowało się jedno pomieszczenie z paleniskiem umieszczonym pośrodku, między czterema kolumnami wspierającymi dach z otworem do odprowadzenia dymu.
• Jedynym świetlnym otworem były drzwi. 
• Ściany pałaców ozdabiano freskami podobnymi do kreteńskich.

Grobowce

• Podziemne groby były w kształcie szybów.
• W pobliżu twierdzy w Mykenach znajduje się siedem kopulastych grobów tzw. tolosów. 
• Stosowano w nich kopuły o konstrukcji znanej na Bliskim Wschodzie (Persja) i stosowanej w Egipcie. 
• Kopulaste zwężenie okrągłej sali grobowej uzyskano dzięki koncentrycznemu układowi coraz to mniejszych pierścieni z kamieni nakładanych piętrowo <= Jest to tzw. kopuła fałszywa. 
• W grobach lotosowych zwraca uwagę także wejście z pusty trójkątem odciążającym kamienną belkę zamykającą otwór wejściowy od góry.

PODSUMOWANIE

• Achajowie zostali podbici przez Dorów przybyłych z północy i całkowicie przez nich wchłonięci.
• Pierwiastki sztuki mykeńskiej i kreteńskiej przeniknęły do sztuki greckiej. 
• Malarstwo miało wpływ na charakter motywów ceramicznych. 
• Forma greckiej świątyni wywodzi się z mykeńskiego drewnianego domostwa – megaronu.